Kırmızı Pazartesi

Karakterler:
Santiago Nasar: Kurban. Babasına çok benzediği söyleniyor. Otopside üstün zekalı olduğu anlaşılıyor. Ayrıca sara hastası olduğu ve bu sebepten birkaç yıllık ömrü olduğu ortaya çıkıyor.
Yazar: Olayı yıllar sonra anlatmak için araştırma yapan biri. Kurbanın eski bir arkadaşı.
Plácida Linero: Kurbanın annesi.
İbrahim Nasar: Santiago'nun babası. İç savaşın ardından oraya gelen bir Arap.
Victoria Guzmán: Nasarların aşçısı. Ne Santiago Nasar'ı ne de babasını seviyor.
Divina Flor: Victoria'nın genç kızı. Santiago onu korkuttuğu için cinayet konusunda bir uyarı yapmıyor.
Pedro/Pablo Vicario: Angela'nın ikiz erkek kardeşleri. Santiago Nasar'ı onlar öldürüyor. Babalarının kör olmasından sonra, kasaplık yaparak evi onlar geçindiriyor. Cinayetin işlemesini engellemesi için birçok kişiye bundan bahsediyorlar fakat kimse onları durdurmuyor.
Clotilde Armenta: Vicario ikizlerinin, Santiago'yu beklediği meyhanenin/sütçünün sahibi.
Piskopos: Adaya gelen fakat gemiden hiç inmeyen biri. Onun geldiği gün olduğu için Santiago güzel giyiniyor. Kıyafeti kirlenmesin diye ön kapıdan çıkıyor.
Cristo Bedoya: Yazarın ve Santiago'nun ortak arkadaşı. Tıp öğrencisi. Cinayetle ilgili Santiago'ya haber vermek için tüm şehri dolaşıyor.
Margot: Yazarın kız kardeşi. Santiago'dan hoşlanıyor.
Jaime: Yazarın erkek kardeşi. Pazartesi sabahı giyinik olan tek insan o olduğu için annesine o eşlik ediyor.
Luisa Santiaga: Yazarın annesi. Santiago'nun vaftiz annesi.
Bayardo San Román: Kasabaya cinayetten altı ay kadar önce vapurla gelmiş biri. Birçok konuda bilgisi var.
Angela Vicario: Bayardo'nun evlenmek istediği kız. Bakire olmadığı anlaşılınca Bayardo onu terk ediyor fakat cinayetten on altı yıl sonra tekrar birleşiyorlar.
Poncio Vicario:Angela'nın babası.
Purísima del Carmen (Pura Vicario): Angela'nın annesi. Vicario ailesinde Bayardo'nun geçmişiyle ilgili soruları olan tek insan.
Alberta Simonds: Bayardo'nun annesi.
General Petronio San Román: Bayardo'nun babası. Ünlü bir general.
Dul Xius: Merhum eşinin dekore ettiği evi satmayı istemiyor. Fakat verilen teklifin cazibesi karşısında evi Bayardo'ya satıyor.
Yolanda de Xius: Xius'un merhum eşi.
Doktor Dionisio Iguarán: Kasabanın doktoru.
Luis Enrique: Yazarın erkek kardeşi. Profesyonel gibi gitar çalabiliyor.
Yazarın rahibe kız kardeşi: Adı kitap boyunca kullanılmıyor.
Mercedes Barcha: Yazarın gelecekteki karısı.
María Alejandrina Cervantes: Zamanında Santiaga Nasar'ın delice aşık olduğu bir hayat kadını.
Faustino Santos: Vicario ikizlerinin sözlerinin sarhoş palavrası olmadığına inanan tek kasap.
Leandro Pornoy: Cinayetten haberdar olan bir polis memuru. Pazartesi sabahı Vicario kardeşlerle konuşuyor.
Don Rogelio de la Flor: Clotilde'nin kocası. Geceleri meyhaneyi o işletiyor.
Kurmay Albay Don Lázaro Aponte: Belediye başkanı. Eski bir subay. Otopsiden sonra vejetaryen oluyor.
Hortensia Baute: İkiz kardeşler evinin önünden geçtiğinde cinayetin çoktan işlendiği sanıyor.
Prudencia Contes: Pablo Vicario'nun nişanlısı. Cinayetin işlenmesi gerektiğini düşünüyor.
Peder Carmen Amador: Otopsiyi o yapmak zorunda kalıyor.
Flora Miguel: Santiago'nun nişanlısı. Daha sonradan bir teğmenle kaçıyor.
Sorgu yargıcı: Adı bilinmiyor fakat soruşturma raporunda kenarları yazdığı notlardan edebiyata düşkün biri olduğu anlaşılabiliyor. Cinayetin işlenmesinden kısa bir süre önce Hukuk Fakültesini bitirmiş.
Polo Carillo: Elektrik santralinin sahibi. Santiago'yu sevmiyor.
Fausta López: Polo'nun karısı. O da Santiago'yu sevmiyor.
Indalecio Parto: Santiago'nun arkadaşı. Sorunun geçtiğini düşünüp onu uyarmayanlardan.
Yamil Shaium: İbrahim Nasar'la beraber gelen son Araplardan. Nasarların aile dostu.
Poncho Lanao: Nasarların bitişik komşusu.
Argénida Lanao: Poncho'nun kızı.

KIRMIZI PAZARTESİ –KİTAP ELEŞTİRİSİ

Öncelikle bu kitabın çok etkileyici olduğuna değinmek istiyorum. Yazıma bununla başlamamın nedeni de kitabı bitireli iki gün olmasına karşın aklımdan çıkmaması. Masanın üzerinde kitabı her gördüğümde tüylerim diken diken oluyor. Bu kadar etkileyici olmasının sebebini anlatmadan önce kitap hakkında biraz bilgi vermek istiyorum. Kırmızı Pazartesi Gabriel García Marquez tarafından 1981’de yayınlanmış bir cinayet romanı. Kurban Santiago Nasar, cinayetten bir gün önce evlenen Angela Vicario’nun bekâretini kaybetmesine sebep olmakla suçlanır. Angela’nın ikiz ağabeyleri kız kardeşlerinin namusunu temizlemek için Santiago Nasar’ı öldürmeye karar verirler. Fakat ikizler bu cinayeti işlemeyi içten içe istememektedirler. Bu yüzden işleyecekleri cinayetin haberini, gördükleri herkese duyurmaya çalışırlar. Nitekim cinayetten bir kişi dışında tüm kasabanın haberi olur. Kasabada cinayetten habersiz tek kişi Santiago’dur. Bazı insanlar o zamana kadar haberdar olduğunu düşündüğü için, bazıları da Vicario’ların anlattıkların sarhoş palavrası olduğuna inandığı için onu gördüklerinde konuyu açıp cinayetten bahsetmemiştir. En sonunda Santiago’nun da haberi olur elbette ama iş işten geçmiştir. Kendi evinin kapıları üzerine kapanır, Santiago Nasar bir dizi talihsiz tesadüfün sonucunda orada can verir. Cinayet ve arkasından yapılan otopsi yıllarca konuşulur, birçok insanın hayatını değiştirir. Angela Vicario’nun bekâretini gerçekten onun yüzünden kaybedip kaybetmediği bir muammadır. Angela’nın bu olay hakkında hiçbir ayrıntı vermeyip sadece olayın kendisinden bahsetmesi, Santiago Nasar’la daha önce yan yana bile görülmemesi ve en ufak bir ipucu bile bulunamaması insanların Santiago’nun bir hiç uğruna öldürüldüğünü düşünmelerine sebep olmuştur. Olayın aslıyla ilgili yapılan en yaygın dedikodu, Angela’nın gerçekten sevdiği birini korumak için Santiago’nun adını söylediğidir. Fakat gerçekten ne olduğu asla öğrenilememiştir. Angela’nın ısrarlı bir şekilde Santiago’nun ismini tekrarlaması, halka ona inanmaktan başka bir seçenek bırakmamıştır.

Romanla ilgili en çarpıcı ayrıntılardan biri, romanın sonuna kadar kimsenin Santiago’yu uyarmamış olmasıdır şüphesiz. Herkes cinayetten haberdardır fakat hepsinin kendince bir sebebi vardır Santiago’ya bundan bahsetmemek için. Hiçbiri kaçınılmazı değiştirmek için uğraşmaz, kılını kıpırdatmaz. Başka bir çarpıcı ayrıntı da cinayetin tamamen bir isme bağlı olarak işlenmesidir. Suçunun bilincinde olduğu ve ona göre tedbir aldığı ihtimali göz önünde bulundurulur hep. Gerçek suçlunun o olmayabileceği ancak cinayetten çok sonra fark edilir. Tıpkı sorgu yargıcının dosyanın kenarına yazdığı “Bana bir önyargı verin, dünyayı yerinden oynatayım.” sözündeki gibi cinayet, bir delil üzerine değil tamamıyla bir varsayım üzerine gerçekleştirilmiştir. Dikkat çeken ayrıntılardan biri de roman boyunca cinayetin gerçekleşmesine sebep olan tesadüflerdir. Piskoposun gelmesi, bu nedenle Santiago’nun yanına 357 Magnum silahını almaması ve güzel giyindiği için ön kapıdan çıkması; Santiago’yu detaylı bir şekilde uyaran ve evin kapısının altından atılan kâğıdın cinayetten çok sonrasına kadar görülmemesi; cinayetin gerçekleşmesine sebep olan tesadüflerden sadece birkaç tanesidir. Kitabın etkileyici olmasında bu çarpıcı noktaların etkisi var tabi ki fakat yazar cinayeti bu kadar güzel bir şekilde anlatmasaydı, beni bu kadar etkileyeceğini sanmıyorum. Kitabın ilk satırlarından itibaren öldürülecek kişi biliniyor, ilk bölümden sonra cinayetin yerini ve zamanını, hatta cinayete sebep olan bazı tesadüfler bile öğreniliyor. Kısaca özetlemek gerekirse kitabın son bölümüne varmadan cinayetle ilgili tüm 5N 1K sorularının yanıtlarından haberdar olunuyor. Fakat yazar bu soruları öyle bir biçimde cevaplıyor ki son sayfaya gelene kadar ya onları birleştiremiyorsunuz ya da cevapların farkına bile varmıyorsunuz. Aynı anda ikisinin de başıma geldiği bir örnek vermek istiyorum: Kitabın bir bölümünde köpekler, Santiago mutfakta can çekişirken bağırsaklarını yemek için mutfağa girmeye çalışıyorlardı. Santiago’nun mutfakta can çekişmesine bir anlam verememiştim çünkü meydanda öldürüldüğünü biliyordum. Bağırsaklarını yemek istemelerinin bir ipucu olduğunu ise hiç fark etmemiştim. Hayvanların ölü bedenlerde bağırsakları yemeyi sevdiği gibi fazladan araştırma gerektiren bir bilgi olduğunu sanmıştım. Son sayfalarda Vicario kardeşlerin onu nasıl öldürdüğünü okuduğum anda kendimi aptal hissettiğimi inkâr etmeyeceğim. Yazarın açık açık her şeyi yazdığını, benim bunu birleştiremediğimi fark ettiğim andı. Son satırda “ Mutfağın içine yüzükoyun yığılıp kalmıştı.” cümlesini okuduğum anda hayatımda daha önce hiç hissetmediğim kadar çarpılmış hissettim kendimi. Cinayetin vahşeti ve sonunun bu kadar açık olması ama bunu görememem beni oldukça sarstı.

Sonuç olarak bu kitabı okumanızı kesinlikle tavsiye ederim. Cinayet romanlarını çok severim ve daha önce birçok cinayet romanı okudum. Cinayet romanların da bir gizem olur ve okuyucu tüm kitap boyunca bu gizemin ne olduğunu çözmeye çalışır. Katilin kim olduğunu, cinayetin nedenlerini vs. öğrendiğim için sadece okuyup bir ders çıkarmam gereken bir kitap sanmıştım Kırmızı Pazartesi’yi. Oysa Kırmızı Pazartesi de daha önce hiç görmediğim bir gizem türü vardı: Cinayetin işlenişi. Eğer bu kitabı okuyacaksanız cinayetin işlenişiyle ilgili tüm ipuçlarını bir kâğıda not etmenizi tavsiye ederim. Çünkü kitabın son bölümüne geldiğinizde cinayeti bildiğinizi sandığınız halde tam olarak kafanızda canlandıramadığınız fark ediyorsunuz.